Thứ Ba, 18 tháng 4, 2017


THẮC MẮC VỀ PHỤC SINH

Nguyễn Nhân Trí


Tôi có nhiều thắc mắc về khái niệm Phục Sinh.
Trong quá trình khảo cứu, những giải thích tôi tìm gặp thường chỉ đưa đến các thắc mắc mới nữa. Và những giải thích cho các thắc mắc mới nầy cũng lại chỉ đưa đến các thắc mắc khác hơn nữa.
Hoặc không có giải thích.

Dưới đây là tóm lược những thắc mắc và nhận xét về các giải thích nầy.
■ Nếu hỏi “Lễ Phục Sinh là gì?” thì câu trả lời thường nghe là “Lễ tưởng niệm Chúa Giê-su sau khi bị đóng đinh chết 3 ngày đã sống lại bay lên trời.”
Thắc mắc trước nhất: Tại sao Giê-su bị đóng đinh chết?
Giải thích: “Cái chết của Chúa Giê-su là để cứu chuộc hết những tội lỗi của con người”.
Thắc mắc: Thế thì con người tội gì?
Giải thích: “Tội tổ tông, nghĩa là tội xuất phát từ việc thủy tổ loài người là A-đam đã cãi lời Chúa Trời ăn trái cấm vì vậy bị đuổi ra khỏi vườn Địa Đàng và từ đó phải chịu hình phạt chết”.
Thắc mắc: Tại sao chỉ vì A-đam phạm tội đầu tiên mà toàn thể nhân loại sau nầy đều phải mang tội đó? Ở Trung Hoa ngày xưa có tội hình tru di tam tộc. Khi một người phạm trọng tội thì không những chính người đó bị xử chết mà mọi người khác trong toàn thể dòng họ nội, họ ngoại và họ vợ/chồng dù vô can vẫn bị xử chết theo. Có ai không cho rằng luật tru di tam tộc là bất công và tàn nhẫn không? Luật của Thiên Chúa về tội tổ tông có khác gì luật tru di tam tộc?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Còn lời dạy của chính Thiên Chúa là hãy tha thứ những kẻ phạm lỗi thí dụ như trong Kinh Thánh – Đệ Nhị Luật 24:16 “Cha sẽ không bị xử tử vì con, và con sẽ không bị xử tử vì cha: mỗi người sẽ bị xử tử về tội của mình” thì sao?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Vì Thiên Chúa toàn năng và sáng suốt vô tận và Ngài đã tạo ra con người nên Ngài đáng lẽ phải biết rõ bản chất thiếu hoàn hảo của sản phẩm “con người” nầy của Ngài. Và Thiên Chúa hiểu biết vượt không gian và thời gian nên Ngài đáng lẽ cũng phải biết rõ chuyện gì sẽ xảy ra trước khi nó xảy ra. Tại sao Thiên Chúa có vẻ như không thấy biết trước được là A-đam sẽ cãi lời Ngài và ăn trái cấm? Tại sao Thiên Chúa chỉ bảo A-đam và Ê-va không được ăn trái cấm rồi không làm gì khác nữa (thí dụ như ít ra dựng lên một bức tường cao chung quanh cây trái cấm) để ngăn ngừa họ làm việc đó?
Giải thích: “Thiên Chúa có thấy biết trước mọi chuyện nhưng muốn A-đam có sự tự do lựa chọn cho hành động của mình”.
Thắc mắc: Thế thì thử tưởng tượng một người cha có một khẩu súng đã nạp đạn sẵn. Trước khi đi công việc ra khỏi nhà, ông để khẩu súng đó trên bàn rồi dặn 2 đứa con nhỏ “Tuyệt đối không được đụng đến khẩu súng đó!” Ai cũng đoán được chuyện gì sẽ xảy ra khi người cha không có mặt ở nhà. Thế khi 2 đứa con gây ra tai nạn chết người bởi khẩu súng ấy thì chúng ta nghĩ sao nếu người cha giải thích rằng “Tôi muốn cho chúng có sự tự do lựa chọn có nghe lời tôi dặn hay không”?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Vì những thiếu sót trên, chẳng phải là Thiên Chúa có trách nhiệm trong việc đã tạo hoàn cảnh cho A-đam phạm tội hay sao?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Ngoài vấn đề về tội tổ tông từ A-đam, tại sao Thiên Chúa lại sáng tạo ra một nhân loại không hoàn hảo và có khuynh hướng lầm lỗi ngay từ đầu làm gì? Tại sao một đấng tối thượng đầy huyền lực thấy biết mọi sự việc quá khứ lẫn tương lai lại chế tạo ra một con người trước sau gì cũng sẽ sa vào những điều tội lỗi, và do đó sẽ chắc chắn bị đốt cháy đời đời trong hỏa ngục theo luật của Ngài đặt ra?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Chỉ có 2 trường hợp – hoặc là Ngài không thấy trước chuyện đó, hoặc là Ngài cố tình ngay từ đầu làm chuyện đó. Nhưng nếu không thấy trước chuyện đó thì Ngài không phải là toàn năng toàn lực. Và nếu thấy trước mà vẫn cố tình để nó xảy ra thì tại sao?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Và nói chung, khi một chiếc máy do thiết kế kém hoàn hảo gây ra phiền toái cho người sử dụng thì sản phẩm đó có lỗi hay người thiết kế và sản xuất ra chiếc máy đó có lỗi?
Không có giải thích.

Đến đây, lời biện hộ tôi thường được nghe là: “Nhưng Thiên Chúa đã đưa người con duy nhất xuống chịu bị đóng đinh chết để chuộc tội cho nhân loại”.
Thắc mắc: Tôi hỏi thế thì sự kiện Giê-su bị đóng đinh chết có liên quan gì đến việc con người được xóa tội?
Giải thích: “Chúa Giê-su vì thương loài người nên tự nguyện hiến mình chịu chết như là một hành động tuân phục trọn vẹn làm vui lòng Thiên Chúa để đền tội thay thế cho nhân loại. Lấy thí dụ nôm na như đứa con A lầm lỗi làm người cha giận dữ muốn trừng phạt, tuy nhiên đứa con B tự nguyện xin thay thế cho A hứng chịu hình phạt đó; việc làm nầy là vì tình thương của B đối với A và vì muốn làm người cha nguôi giận”.
Giải thích khác: “Thiên Chúa là Đấng Phán Xét. Con người đã phạm tội, và vì vậy, theo sự công bình của Thiên Chúa, Ngài phải đoán phạt con người. Nhưng Thiên Chúa cũng là Đấng Yêu Thương, nên giải pháp được chọn, thoả mãn cả đức công bình lẫn đức yêu thương của Thiên Chúa, là phán bảo con Ngài, tức là Giê-su, Đấng Hoàn Toàn Vô Tội, đến để gánh thay tội lỗi của thế gian trên vai Ngài”.
Thắc mắc: Nếu Thiên Chúa từ bi vô lượng thì tại sao lại cần phải có Giê-su thế thân đền tội thì Ngài mới hài lòng và tha thứ được cho con người? Điều nầy cũng có vẻ như Thiên Chúa chỉ muốn thấy có người nhận chịu hình phạt thôi chớ không cần phải đúng là người phạm tội?
Giải thích: “Vì Thiên Chúa tôn trọng luật lệ của chính mình nên không thể thay đổi luật lệ đó để xóa tội nhân loại một cách dễ dàng như vậy. Luật của Thiên Chúa là khi phạm tội thì phải đền tội. Và đây là tội chết. Vì vậy phải có kẻ nhận chịu hình phạt đó.”
Thắc mắc: Tương tự như trên, thế thì những lời dạy về bao dung, độ lượng của Thiên Chúa thì sao? Ở đây Ngài có vẻ coi trọng hình phạt của Ngài đặt ra hơn tình thương dành cho con người của Ngài. Thế thì bài học về tha thứ trong chuyện Đứa Con Lạc Lối của kinh Lu-ca 15:11-32 (người cha tha thứ đứa con trai hư hỏng sau khi nó biết lỗi trở về nhà) thì sao? Nếu như vậy thì có phải Thiên Chúa đã mâu thuẩn với chính những lời dạy của Ngài không?
Không có giải thích.

Để tránh xa những cách giải thích dẫn vào ngõ cụt trên, có người khuyên tôi nên hiểu ý nghĩa của chuyện Giê-su bị đóng đinh chết để xóa tội con người như sau: “Con người đã đối xử cực kỳ tàn nhẫn với Chúa Giê-su, tức là đã thể hiện mọi tội lỗi độc ác lên Người nhưng Giê-su đã cho chúng ta thấy tình yêu bao la của Thiên Chúa bằng cách tha thứ cho tất cả chúng ta”.
Nhận xét: Cách giải thích nầy may ra cố cho thấy Thiên Chúa rất bao dung (nên đã tha thứ những kẻ hành sử độc ác với mình). Cách giải thích nầy không cho thấy tại sao sự kiện Giê-su bị đóng đinh chết dẫn đến sự kiện con người được xóa tội.
Thắc mắc: Nói đến việc tha thứ và xóa tội, sau khi Giê-su chịu chết thay thế cho nhân loại thì nhân loại đã nhận hưởng được khoan hồng gì? Nếu Giê-su đã chịu chết để xóa hết tội rồi thì tại sao con chiên vẫn còn tội tổ tông? Thí dụ như một người sau khi trả hết nợ đã mượn cho ngân hàng rồi thì họ đâu còn cần ngân hàng phải “tha” cái nợ đó cho họ nữa!
Không có giải thích.

Thắc mắc: Và nếu vì tội tổ tông đã làm con cháu A-đam bị phạt tội chết thì tại sao khi Giê-su thay mạng chuộc tội rồi mà sự chết vẫn còn thống trị nhân loại ngày nay?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Hóa ra việc “chuộc tội” của Giê-su đã không đem đến ích lợi gì cả hay sao?
Giải thích: “Nhờ Chúa Giê-su làm vậy nên con người có thể thấy tình thương vô bờ bến của Ngài, và của Thiên Chúa, vì Thiên Chúa cũng là Giê-su và Giê-su cũng là Thiên Chúa”.
Nhận xét: Đây có thể là cách giải thích làm cho chuyện “Giê-su xuống trần chịu chết trên thánh giá để chuộc tội cho loài người” trở thành tối nghĩa và vô lý nhất: Nếu Thiên Chúa cũng là Giê-su và Giê-su cũng là Thiên Chúa thì điều đó có nghĩa là Ngài đã gởi chính Ngài xuống trần tự nguyện chịu chết để chuộc tội cho một sản phẩm kém hoàn hảo do chính Ngài sáng tạo ra vì nó đã vi phạm những luật lệ cũng do chính Ngài đặt ra!
Không có giải thích.

Thắc mắc: Nếu “Thiên Chúa là Giê-su và Giê-su cũng là Thiên Chúa”, thế thì Giê-su lúc còn sống có biết điều đó không? Nếu Giê-su biết mình là Thiên Chúa thì tại sao ở những giây phút cuối cùng khi bị đóng đinh trên thánh giá lại thốt ra “Thiên Chúa tôi ơi! Thiên Chúa tôi ơi! Sao Ngài lìa bỏ tôi?"(Ma-thêu 27: 46; Mác-cô 15: 34) Đây rõ ràng là lời than vãn của một người đang đau đớn trong tuyệt vọng. Nếu Giê-su lúc đó biết mình cũng chính là Thiên Chúa thì tại sao lại cảm thấy đau đớn tuyệt vọng như vậy?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Hơn nữa, trong lúc gần chết Giê-su cũng nói: "Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết mình làm điều gì." (Lu-ca 23: 34). Và "Cha ơi, Con giao thác linh hồn Con lại trong tay Cha!" (Lu-ca 23: 46). Đây là lời của một người nói với một người khác. Nếu Giê-su lúc đó biết rằng mình cũng là Thiên Chúa thì tại sao đã không nói những câu gì tương tự như: "Ta tha tội cho các người, vì các người không biết mình làm điều gì" hay là “Linh hồn ta sẽ biến trở thành Thiên Chúa”?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Các lời nói buột nói ra lúc đó của Giê-su cho thấy ngay ở giây phút trước khi chết đó Giê-su vẫn không biết, hay ít ra là không tin rằng mình là Thiên Chúa. Và nếu lúc còn sống Giê-su không biết điều đó thì chẳng phải là toàn thể khái niệm Chúa Ba Ngôi đều vô nghĩa hay sao?
Không có giải thích.

Nhận xét: Và ngay cả nếu tất cả thắc mắc trên đều được giải thích thỏa đáng thì một điều cần nhận thấy là Giê-su đã không hề thật sự chết. Giê-su chỉ “chết tạm” có vài ngày rồi sống lại. Thiên Chúa là một đấng toàn năng thấy hiểu quá khứ vị lai nên đã biết trước điều nầy. Thiên Chúa không có hình hài vật chất nên không biết đau đớn, khổ sở. Giê-su vì cũng là Thiên Chúa nên tất cả đau đớn khổ sở đó chỉ là tạm thời và không đáng kể gì cả. Chuyện nầy không khác gì anh chàng tặng người yêu một chiếc nhẫn xoàn thật lớn rồi nói rằng “Anh đã làm lụng cực khổ nhiều năm mới dành đủ tiền mua chiếc nhẫn nầy cho em để biểu lộ tình yêu của anh với em”, trong khi thật ra đó chỉ là một chiếc nhẫn giả chẳng tốn kém gì bao nhiêu cả.
Không có giải thích.

Thắc mắc: Nếu hy sinh chịu chết thật sự, và chết vĩnh viễn, thì sự hy sinh đó mới có giá trị. Đàng nầy Thiên Chúa (qua hình hài Giê-su) chỉ chết tạm 3 ngày rồi sống lại. Thế thì chẳng phải là sự kiện “Thiên Chúa đưa con là Giê-su xuống chịu chết thay thế cho nhân loại” chỉ là một vở kịch diễn giả tạo hay sao?
Không có giải thích.

Thắc mắc: Trong các tôn giáo khác cũng có những truyền thuyết mà thần linh của họ phải hứng chịu những hy sinh khổ sở cực độ. Thí dụ như trong tôn giáo cổ Hy Lạp, thần Prometheus đã ăn cắp lửa của thần Olympus để ban cho nhân loại. Khi Thượng Đế Zeus khám phá ra việc nầy, Prometheus đã bị phạt xiềng chặt vào một tảng đá lớn để kên kên bu lại ăn gan của ông ấy. Mỗi khi đêm về, gan của ông mọc ra lại để đến sáng hôm sau bị bầy kên kên tiếp tục mổ ăn nữa. Ngày nầy qua ngày khác đau đớn tột cùng không dứt. Sự hy sinh đó rất đau đớn khổ sở nhiều hơn việc Giê-su chết tạm 3 ngày. Thế thì câu chuyện Giê-su có gì đặc biệt lắm đâu?
Không có giải thích.

■ Bây giờ dưới đây tôi bước qua phần “Chúa Giê-su sống lại bay lên trời”.
Chuyện đại loại kể rằng sau khi Giê-su bị đóng đinh đã chết rồi thì thi thể được bỏ vào một hầm mộ đóng cửa lại có niêm phong và có lính canh gát. Tuy nhiên 3 ngày sau lúc môn đồ đến thăm mộ ra thì cửa đã bị mở ra và không còn thi hài trong đó nữa.
Thắc mắc: Có một giải thích rất khả dĩ và thực tế là Giê-su chưa hề thật sự chết trên thập tự giá rồi sau đó hồi tỉnh lại trong hầm mộ, và rồi được môn đồ lén vào dẫn trốn đi. Tại sao không dùng giải thích nầy?
Tín đồ phản bác như sau:
a/ “Chúa Giê-su chắc chắn đã chết vì ngoài việc bị đóng đinh Ngài còn bị quân lính đâm dáo nhọn vào người chảy máu và nước ra rất nhiều”.
b/ “Bên ngoài quân lính canh gát rất cẩn mật nên Chúa Giê-su nếu có hồi tỉnh lại cũng không thể nào trốn ra hay môn đồ nào lẻn vào cứu mà không bị phát giác”.
c/ “Hầm mộ đã bị đóng kín bằng tảng đá rất nặng thì môn đồ không thể mở được dễ dàng”.
d/ “Sự kiện tấm niêm phong đã bị xé rách cộng với sự kiện không còn thi hài trong hầm mộ nữa chứng tỏ rõ ràng Chúa Giê-su đã sống lại và ra khỏi nơi đó”.

Tôi trả lời các phản bác trên như sau:
a/ Không thể nào biết chắc chắn Giê-su đã chết hay không. Sự kiện “người chết sống lại” xảy ra thường xuyên từ xưa đến nay ở mọi nơi. Không có gì đặc biệt hay thiêng liêng cả. Ngay với kỷ thuật y khoa tân tiến nhất ngày nay mà vẫn có nhiều trường hợp người bị tai nạn được bác sĩ chứng nhận đã chết rồi bỗng nhiên bừng sống lại vài ngày sau trong nhà xác, hay có khi cả ngay trong hòm trước khi chôn. Vào google "người chết sống lại" thì sẽ thấy ngay hàng trăm thí dụ có tài liệu chứng từ hẳn hoi.
b/ Tuy có lính canh gác bên ngoài mộ nhưng có thể không cẩn mật như người ta nghĩ. Đó là vì nếu cẩn mật thì tại sao lính canh không hay biết tấm đá cửa mộ bị lăn mở ra hồi nào? Nếu cẩn mật thì tại sao lính canh không thấy Giê-su bước ra khỏi mộ? Nếu cẩn mật thì tại sao mãi đến khi các môn đồ đến thăm mộ thì việc nầy mới bị phát giác? Và nếu không có sự cẩn mật như vậy thì rất khả dĩ xảy ra việc các môn đồ đêm khuya lẻn mở cửa vào cứu Giê-su mà không bị phác giác.
c/ Cửa hầm mộ là một tảng đá có thể rất nặng nhưng có hình tròn (dựa theo Kinh Thánh kể rằng “cửa hầm mộ đã được LĂN mở ra”). Nếu một vật tròn lăn được thì có thể không cần dùng nhiều sức lắm mới lăn nó mặc dù trọng lượng nó rất lớn.
d/ Sự kiện tấm niêm phong bị xé rách chỉ chứng tỏ rõ ràng một việc: tấm cửa đá đã được mở ra. Tấm cửa đá có thể đã được mở từ bên ngoài (hoặc do các thiên thần, hoặc do các môn đồ thừa đêm tối lẽn đến), cũng có thể đã được lăn mở từ bên trong (bởi chính Giê-su sau khi hồi tỉnh lại). Sự kiện nầy và sự kiện thi hài Giê-su không còn trong hầm mộ nữa không hề chứng tỏ là Giê-su đã 1/ thật sự chết rồi, và 2/ sống lại.

Có một cách giải thích khác cũng rất khả dĩ: Các môn đồ đã lẻn vào đánh cắp thi hài của Giê-su và chôn dấu ở nơi nào khác rồi phao tin đồn tạo dựng lên câu chuyện phục sinh.
Lý do các môn đồ làm chuyện đó là để mọi người tưởng rằng Giê-su thật sự sống lại đúng như lời tuyên bố trước đó. Các môn đồ muốn danh tiếng Giê-su (là thầy của họ) được tràn lan, để phong trào Giê-su không bị dập tắt. Đây cũng là một hành động phản chống lại chính quyền La Mã.
Và nếu vì thế thì tại sao có một số môn đồ sau đó đã thấy Giê-su? Người mà các môn đồ gặp lại sau nầy rất có thể chỉ là một môn đồ nào đó có hình dáng tương tự đã giả dạng Giê-su.
Thế thì tại sao các tín đồ phân biệt / không phân biệt được người giả hay thật? Nếu xét đến thân thế của những tín đồ được cho là đã thấy Giê-su sống lại thì chúng ta không nên ngạc nhiên lắm. Đó là vì hầu như tất cả đều là dân quê ít học, mê tín; và có thể có những người chưa hề gặp mặt Giê-su lúc còn sống.

■ Ngoài các nhận xét ở trên, trong khi khảo cứu về đề tài nầy tôi cũng được biết rằng:
– Theo quan điểm của người Do Thái trong quyển “Cuộc Đời của Giê-su” (“Toledoth Yeshu”) thì xác của Giê-su bị dời đi ngay trong đêm bị đóng đinh.
– Theo kinh Koran của Hồi Giáo thì Giê-su đã không bị đóng đinh mà một người khác có hình dáng tương tự đã chết thay.
– Theo Thứ kinh Phúc âm của Barnabas cho rằng Giê-su không bị đóng đinh mà Judas đã thế chỗ.
– Theo một số tài liệu bởi sử gia Nga Nicolai Notovitch, sau khi hồi tỉnh lại và trốn thoát, Giê-su đã sống trọn cuộc đời mình tại Kashmir. Ở đó có lẽ có phần mộ của Giê-su mang tên là Yuz Asaf.
– Theo một số người khác thì ký thuật của Tân Ước chưa hoàn tất. Họ cho rằng sau đó Giê-su kết hôn, có con và cùng vợ đến sống ở miền Nam nước Pháp hoặc tại Glastonbury, Anh Quốc. Có người cũng tin rằng các đời vua triều đại Moravech là hậu duệ của Giê-su.
Và tôi cũng không ngạc nhiên lắm khi thấy ngay cả trong Công Giáo cũng có một số tín đồ theo khuynh hướng tự do xem sự kiện phục sinh không gì khác hơn là một biểu tượng tôn giáo về niềm hi vọng. Họ chấp nhận đây là một huyền thoại có tính biểu trưng và có tác dụng nuôi dưỡng tâm linh; ý niệm phục sinh không phải là một sự kiện lịch sử nhưng chỉ là một thái độ tôn giáo. Những người theo khuynh hướng này bác bỏ luận điểm cho rằng Giê-su đã thật sự sống lại trong thể xác.

Một điều cần nói là trong tất cả giải đáp các thắc mắc đưa ra ở trên, có lẽ tôi được nghe câu trả lời sau đây nhiều nhất:
“Bạn không tìm ra giải đáp cho các thắc mắc của bạn là vì bạn không tự lựa chọn điều đó. Nếu một người tin vào sự hiện hữu của Thiên Chúa thì các giải đáp sẽ tìm đến những thắc mắc của họ một cách dễ dàng hơn. Hơn nữa nếu bạn tin vào Thiên Chúa thì bạn sẽ hiểu rằng trí óc con người không thể nào cao hơn Thiên Chúa và hiểu hết được những điều Ngài làm. Có lẽ là chúng ta không nên thắc mắc nhiều như vậy mà chỉ nên tin thờ Thiên Chúa và chấp nhận những gì Ngài phán dạy.”
Câu trả lời trên thường được đưa ra ở những nơi tôi ghi chú là “Không có giải thích”.

Thật ra đây không phải là lần đầu tiên tôi gặp câu trả lời nầy. Nó được tín đồ sử dụng thường xuyên cho bất cứ câu hỏi nào họ không giải thích được. Những lần đầu khi mới nghe lời giải thích trên, tôi đã bực tức phản đối rằng: Làm sao ai có thể tin được những điều vô nghĩa lý, nhiều lúc đến mức độ khùng điên, như vậy? Thế thì chúng ta nên gạt bỏ khả năng suy luận của mình qua một bên để tin tưởng vô điều kiện vào những gì người khác muốn chúng ta tin à? Ngay cả những điều giả dối trắng trợn nhất miễn là chúng được dán nhãn “tôn giáo”? v.v. và v.v.
Tuy nhiên đến một lúc nào đó tôi rồi chợt nhận hiểu ra về câu trả lời đó. Đối với những người được dạy dỗ rằng “Lành thay những kẻ không thấy mà tin” thì nó hoàn toàn hữu lý. Chính những thắc mắc như của tôi mới là vô nghĩa lý. Vô nghĩa lý và vô bổ ích, đối với họ. Họ không bao giờ cần, và muốn, nghe những thắc mắc phát xuất từ trí óc nhận xét và lý luận của những kẻ không cùng đức tin với họ.

Điều đó không thay đổi được sự kiện Thiên Chúa Giáo hiện đại không thể nào giải đáp được những thắc mắc trên. Những câu trả lời dạng trên chỉ thể hiện rõ ràng hơn sự kiện toàn thể hệ thống tín ngưỡng Thiên Chúa Giáo giống như một ngôi nhà được xây dựng bằng những lá bài xếp chồng chất lên nhau một cách mong manh. Nếu lấy một lá bài ra là ngôi nhà sẽ sụp đổ, nếu không toàn bộ thì cũng từng phần. Vì thế cũng không khó hiểu lắm tại sao những thuật ngữ khéo léo, những lịch sử lệch lạc cùng những ngụy chiêu tâm lý được sử dụng thường xuyên. Để lòn lách và tránh né, để bảo vệ và chống đở căn nhà bằng những lá bài đó.

Như đã thấy ở trên.

Nguồn:
Vô số tài liệu khác nhau từ internet.

1 nhận xét:

  1. Có một cách để chấm dứt hết những cãi cọ này là ông Jesus xuống thế lần nữa như ông đã hứa. Tôi muốn thấy ông lắm rồi, các anh chăn cừu và cừu cũng mong thấy ông lắm. Dù cho có người nói khi nào ông quay lại Trái Đất này thì sẽ là ngày tận thế, và nhiều người nhất là đám vô thần như tôi đây vào lúc ấy sẽ bị ông quẳng vào hỏa ngục đời đời, thì tôi cũng xin ông quay lại để làm rõ trắng đen. Amen!

    Trả lờiXóa