VĨNH
BIỆT ANH LÊ HIẾU ĐẰNG !
Điếu văn
của bạn hữu do BS Huỳnh Tấn Mẫm
đọc tại Lễ
Truy Điệu luật gia Lê Hiếu Đằng sáng ngày 26.01.2014
Thưa quý vị, thưa quý bằng hữu,
Thay mặt Ban tang lễ và gia đình Anh Lê Hiếu Đằng, chúng
tôi xin chân thành cám ơn quý vị đã đến đây viếng Anh lần cuối mà cũng để từ
biệt Anh lần cuối. Chúng ta đã chứng kiến những ngày tháng sau cùng khi Anh vừa
chống chọi với căn bệnh hiểm nghèo, vừa đau đáu một lòng đối với vận mệnh đầy
cam go hiện nay của đất nước. Và hôm nay, chúng ta đau buồn biết rằng sẽ không
bao giờ còn có thể gặp lại Anh trên thế gian này một lần nào nữa. Anh đã vĩnh
viễn từ giã chúng ta để đi về Miền Tĩnh Lặng của riêng Anh và cũng là Miền Anh
Linh của những tinh hoa dân tộc.
Anh Lê Hiếu Đằng sinh ngày 06.01 năm 1944, tại Đà Nẵng,
Quảng Nam, nguyên quán Thừa Thiên – Huế. Sau khi học xong Tú tài phần 1 ở Đà
Nẵng, Anh ra Huế hoàn thành Tú Tài phần 2, chính ở nơi đây, Anh đã tiếp cận
phong trào đấu tranh của sinh viên học sinh xung quanh sự biến 1963, và đã trả
giá cho thái độ đầu tiên về chính trị đó bằng sự kiện bị chính quyền Sàigòn
giam vào lao Thừa Phủ. 1964, theo gia đình vào Sài gòn, ghi danh học Đại học
Luật, rồi từ những hoạt động công khai trong cộng đồng sinh viên, Anh bí mật
liên hệ với phong trào cách mạng và trở thành cơ sở của Đảng uỷ sinh viên và
Thành đoàn Sài Gòn. Năm 1968, cùng với một số trí thức, nhân sĩ thuộc “lực
lượng thứ ba”, Anh ra chiến khu tham gia Liên Minh các Lực lượng Dân tộc Dân
chủ và Hoà bình (khu Sài Gòn, Chợ Lớn, Gia Định), tổ chức này ra đời để vận
động cho cuộc hoà giải dân tộc, chấm dứt chiến tranh và Anh đã bị chế độ cũ kết
án tử hình vắng mặt. Năm 1969 Anh được hai ông Huỳnh Tấn Phát và Tôn Thất Dương
Kỵ giới thiệu vào Đảng Cộng sản Việt Nam. Khi đất nước thống nhất, sau một thời
gian đảm nhiệm công tác đào tạo cán bộ tại các trường Đảng ở Sài Gòn đến 1983,
Anh được điều động về Mặt Trận với chức danh Phó Chủ tịch Uỷ ban Mặt Trận Tổ
quốc Thành phố Hồ Chí Minh, và giữ chức danh này cho đến khi về hưu. Gần đây,
vướng phải căn bệnh ngặt nghèo, được gia đình, bạn bè, các y, bác sĩ hết lòng
giúp đỡ điều trị nhưng do bệnh tình quá trầm trọng, Anh đã trút hơi thở cuối
cùng vào ngày 22.01.2014, lúc 22 giờ, tại Bệnh viện 115, hưởng thọ 70 tuổi.
Qua mấy nét tiểu sử trên đây, chúng ta thấy xuyên suốt
cuộc đời Anh, vận mệnh của đất nước là điều không lúc nào rời khỏi sự bận tâm
suy nghĩ của Anh. Thái độ đó đã thể hiện rất sớm khi Anh mới chỉ là một học
sinh trung học và có lẽ rất sớm như vậy vì đã diễn ra trong hoàn cảnh một đất
nước liên tục bị các thế lực bên ngoài xâm lược thống trị, mà vào thời Anh lớn
lên là tình thế tổ quốc bị chia đôi sau 1954: do không thống nhất được trong
hoà bình, những xung đột tiềm ẩn nội tại đã bùng lên với sự can thiệp trực tiếp
của chính quyền Mỹ bấy giờ, cuối cùng phát triển thành một cuộc đối đầu quân sự
vô cùng tàn khốc, có nguy cơ đẩy cả dân tộc vào một thảm hoạ huỷ diệt chưa từng
có. Sự chọn lựa chính trị của Anh đã phát sinh từ tình thế đó và thường được
giải thích như một thức tỉnh mang tính truyền thống của những thanh niên trí
thức trước họa ngoại xâm. Nhưng như tất cả chúng ta đều biết: sự chọn lựa của
Anh không dừng lại ở tình tự yêu nước tự nhiên đó mà lại được bồi đắp cho mạnh
mẽ hơn bằng một niềm tin mới mẻ, hấp dẫn hơn nhiều lần: đó là niềm tin vào một
thứ chủ nghĩa cộng sản nào đó mà Anh tin rằng sau này khi nước nhà đã độc lập
trong thống nhất, hoà bình, nếu đem ra áp dụng, chúng ta sẽ kiến tạo nên được
một xã hội tốt đẹp bội phần. Anh đã gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam cũng vì
niềm tin ấy, sống chết với Đảng Cộng sản suốt 45 năm kể từ ngay Anh gia nhập
cũng vì niềm tin ấy.
Giữ gìn sự liêm khiết là công việc bình thường, điều quan
trọng hơn nhiều lần với Anh chính là thái độ bảo vệ sự trong sáng làm nên những
nguyên lý về phẩm chất để thực hiện cho được lý tưởng của mình. Cũng chính vì
quan niệm như vậy mà trước những chuệch choạc, bế tắc, sai lầm của Đảng Cộng
sản trong việc đem lý tưởng ra thực hiện, Anh đã có những phản ứng rất mạnh mẽ
đi đôi với những đề xuất táo bạo để chấn chỉnh. Thái độ nhiều khi khá gay gắt
của Anh đều xuất phát từ nỗi ưu tư của Anh về vận mệnh của toàn dân tộc: những
sai lầm ấy nếu không được khắc phục một cách triệt để, thì đất nước sẽ suy sụp
toàn diện và không thể nào tránh khỏi nguy cơ rơi vào vòng xiềng xích của ngoại
bang một lần nữa, dưới một hình thức thâm độc hơn nhiều lần. Giữ gìn cho được
những phẩm chất làm nên cái lý tưởng lành mạnh ban đầu trong thời kỳ tranh đấu
giải phóng dân tộc hầu như đã trở thành chuẩn mực định hướng cho mọi hành động
của Anh. Lý tưởng đó có thể điều chỉnh cho thực tế hơn, mang ra thực hiện bằng
những biện pháp thích đáng hơn, nhưng cái mơ ước ban đầu về một xã hội tương
lai tất yếu phải tốt đẹp hơn quá khứ đối với Anh vẫn là cái đích đến, không thể
quên lãng, nhất là không thể cố tình xoá bỏ bằng những lời nói đãi bôi để che
giấu những toan tính chà đạp con người, bán đứng đất nước, đi ngược lại quyền
lợi của tổ quốc, của nhân dân.
Cũng chính vì vậy mỗi khi có dịp nhắc lại những tháng
ngày gian khổ cũ của mình như một tổng kết về cuộc sống, Anh không hề tỏ ra
tiếc nuối với những gì đã làm để phải trách móc bản thân hay “sám hối” với ai
khác cả. Những gì diễn ra trong quá khứ đối với Anh là một hành trình thể
nghiệm đầy hào sảng, cần phân tích thấu đáo nhiều mặt để tiếp sức cho cuộc
chiến đấu hôm nay với những nội dung và biện pháp khác, trong những điều kiện
mới của đất nước. Với những ai hiểu Anh thì những gì Anh bộc lộ trong thời gian
gần đây cũng chỉ biểu hiện cho những dằn vặt và đau xót về sự suy đồi đến mức
thảm hại những giá trị mà những lớp người như Anh đã bỏ tuổi xuân và xương máu
để chắt chiu nuôi dưỡng. Một số quyết định đến mức quyết liệt của Anh vào lúc
cuối đời sẽ hoàn toàn lý giải được khi chúng ta biết tất cả đều không bắt nguồn
từ đâu ngoài sự phẫn nộ trước những thứ làm vẩn đục những nguyên tắc đơn
giản nhưng thiêng liêng, tạo nên cái cái lý tưởng cải biến xã hội mà Anh đã
tiếp nhận được từ thời trai trẻ trong tranh đấu. Đó là độc lập dân tộc, cải
thiện dân sinh, xây dựng cho kỳ được nền dân chủ tiến bộ trong tự do và phẩm
giá, xứng đáng với bao khát vọng và hy sinh cao cả của nhân dân yêu quý.
Anh Đằng thân thiết!
Với những việc Anh đã làm, với những phẩm chất mà Anh gửi
lại cho những người thân thích, những bạn bè xa gần của Anh, Anh có quyền thanh
thản an nghỉ trong Miền Yên tĩnh của riêng Anh với những bài tình ca mà Anh
mang theo trong suốt cuộc đời dấn thân đầy lãng mạn của mình. Cuộc từ biệt mang
lẽ tử sinh này sẽ để lại cho anh em chúng tôi, những bằng hữu, những người thân
của Anh, nhiều kỷ niệm tốt đẹp cùng với nhiều điều thật đáng suy ngẫm về cuộc
đấu tranh thay đổi đời sống, những suy ngẫm cũng là những thao thức mà chắc hẳn
không một ai trong chúng ta có thể tránh mặt được mỗi khi tưởng nhớ đến Anh.
Những ước nguyện chưa thành của Anh nhất định sẽ được thế hệ sau gánh vác và
thực hiện!
Đau đớn vĩnh biệt Anh, người Bạn thân thiết, nhà Trí thức
dũng cảm, trang Hiền sĩ đáng kính, đáng yêu trong tâm khảm của thế hệ hôm nay!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét