PHẬT GIÁO VÀ CUỘC CHÍNH BIẾN 1-11-1963
QUA
CÁC TÀI LIỆU GIẢI MẬT CỦA BỘ NGOẠI GIAO,
QUỐC PHÒNG & CỤC TRUNG ƯƠNG TÌNH BÁO
MỸ
Tâm
Diệu
Công cuộc tranh
đấu đòi quyển bình đẳng tôn giáo của Phật Giáo Việt Nam bắt đầu ở Huế với cái
chết của tám Phật tử đêm 8/5/1963 tại đài phát thanh, rồi cuộc tự thiêu của Hòa
Thượng Thích Quảng Đức ngày 11/6/1963 tại Sài Gòn và chiến dịch “nước lũ” tổng
tấn công chùa chiền toàn quốc đêm 20 rạng ngày 21/ 8/1963. Ba biến cố lịch
sử quan trọng của phong trào Phật Giáo tranh đấu này dẫn đến cuộc khủng hoảng
chính trị trầm trọng kéo dài nửa năm và kết thúc bằng cuộc chính biến lật đổ
chính quyền của Tổng thống Ngô Đình Diệm.
Khởi đầu từ ngày
từ 8-5-1963 và chấm dứt vào đêm 20 tháng 8 năm 1963 là cuộc tranh đấu của Phật
Giáo, tiếp sau đó là cuộc cách mạng toàn diện của học sinh, sinh
viên, và quân dân Miền Nam Việt Nam.
Kể từ năm 1963 đến
nay (tháng 11năm 2013) là tròn nửa thế
kỷ. Năm mươi năm trôi qua, một thời gian
đủ dài để con người có thể lắng dịu tâm tư và các kho lưu trữ tài liệu mật của
các bộ Ngoại Giao, Quốc Phòng, và cục Tình báo Trung Ương Hoa Kỳ cũng đã giải mật
cho công chúng tự do vào xem để mọi người có thể nhìn lại lịch sử ngày
1-11-1963 một cách rõ ràng.
May mắn thay
chúng ta có thể tiếp cận các kho lưu trữ tài liệu này một cách dễ dàng qua một
số bản dịch Việt ngữ được dịch rất nghiêm túc bởi hai dịch giả Nguyên Giác và
Nguyễn Kha. Những bản dịch này được hai dịch giả tuyển dịch từ những tài liệu
chính thức có độ khả tín cao và khách quan (thông
tin nội bộ dùng để làm việc-operational, không có tính cách tuyên truyền),
bao gồm phúc trình kín, mật và tối mật, biên bản chính
thức của những thảo luận nội bộ, điện văn trao đổi hàng ngày giữa Bộ Ngoại
Giao, Bộ Quốc Phòng, Toà Bạch Ốc, Cục Tình báo Trung ương ở Washington và tòa Đại
sứ Hoa Kỳ ở Sài Gòn. Những tài liệu này đã được Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ giải mật
và xuất bản thành 5 tập với tựa đề: Foreign
Relations of the United States, 1961-1964 (Bang
giao quốc tế của Hoa Kỳ, 1961-1964), thường được giới nghiên cứu biết
và sử dụng dưới tên gọi (acronym) “FRUS”.
Thêm vào đó là hồ sơ tối mật về Cuộc Chiến Việt Nam “The Pentagon Papers” do Ủy ban Đặc nhiệm
Nghiên cứu về Việt Nam của Bộ Quốc Phòng nghiên cứu, soạn thảo và xuất bản
thành 4 tập.
Qua nội dung các
bản dịch đó, chúng ta có thể biết được những gì thực sự đã xảy ra trong những
ngày trước và sau cuộc chính biến 1-11- 1963.
Trước khi giới
thiệu toàn bộ các bản dịch, chúng tôi mạn phép tóm lược vài điểm ghi nhận quan
trọng của chính các dịch giả, theo diễn biến sự kiện. Phần chi tiết, xin mời
quý độc giả mở các links liên hệ để xem bản dịch Việt và đối chiếu với các bản ảnh
copy từ các văn bản nguyên gốc bằng tiếng Anh đính kèm.
■ BIẾN CỐ NGÀY
8-5-1963 TẠI HUẾ
Trước hết là các
điện văn trao đổi giữa Tòa Lãnh Sự Mỹ ở Huế, Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ ở Sài Gòn, và Bộ
Ngoại Giao Mỹ ở thủ đô Washington trong đêm xảy ra biến cố 8/5/1963 tại đài
phát thanh Huế. Điểm
quan trọng trong biến cố này là ai đã bắn súng và ném lựu đạn vào đám đông trước
đài phát thanh đêm 8/5/1963. Theo điện văn báo cáo về Washington, địa phương quân dưới quyền Thiếu
Tá Phó Tỉnh Trưởng Đặng Sỹ đã nổ súng và ném lựu đạn (điện văn số 116).
Tuy nhiên, trong một điện văn khác ông Đại sứ Nolting, sau khi hội kiến với TT
Ngô Đình Diệm cho biết ông Diệm tin rằng Việt Cộng hoặc thành phần bất đồng chính kiến đã
ném lựu đạn vào đám đông. (điện văn số 131). [01]
Tiếp theo các điện
văn trao đổi là bản phúc trình của Trung Ương Tình Báo (CIA) ở Washington báo
cáo lên Tổng Thống Mỹ Về Cuộc Thảm Sát Huế 1963, trong đó ghi rằng, khi giải
tán đám động 3,000 Phật Tử, trách nhiệm thảm sát tại Đài Phát Thanh Huế
là do 3 lực lượng: cảnh
sát, Dân Vệ và quân đội. Hồ sơ CIA nơi đây cũng nói: chính
sách của chính phủ ông Diệm là thiên vị Thiên Chúa Giáo, nhưng Phật Từ
trước giờ vẫn lặng lẽ chịu đựng, cho tới khi xảy ra biến động Huế. [02]
■ CUỘC TỔNG TẤN
CÔNG CÁC CHÙA ĐÊM 20-8-1963
Sự kiện tại Huế
ngày 8 tháng 5 năm 1963 – một sự kiện dẫn tới những gì được gọi là cuộc khủng
hoảng Phật giáo và khởi sự cho một chuỗi sự kiện đã tận cùng dẫn tới việc đảo
chánh lật đổ chế độ Ngô Đình Diệm – đã xảy ra một cách tình cờ và bất ngờ theo sự
nhận định của 36 nhà phân tích của Mỹ về tình hình Phật Giáo Việt Nam thời gian
từ ngày 8-5-1963 tới ngày 21-8-1963 trong hồ sơ The Pentagon Papers.
Cũng theo tài liệu
này thì nguyên nhân xảy đến chuỗi sự kiện này là do chính quyền Ngô Đình Diệm
đã biệt đãi Thiên Chúa
Giáo và kỳ thị Phật Giáo. [03]
Và các nỗ lực
hòa giải giữa Phật Giáo và chính quyền đã không thành công. Thông Cáo Chung
16-6-1963 không được ông Diệm thực thi vì bị ông bà Nhu phá hoại; Cao điểm sự tráo trở của
chính phủ Ngô Đình Diệm là cuộc tổng tấn công chùa chiền toàn quốc đêm 20 rạng
ngày 21-8-1963, bắt 1.400 nhà sư trong đó có hai vị lãnh đạo Phật Giáo cao cấp
là Hòa Thượng Thích Tịnh Khiết (Hội chủ của Tổng
Hội Phật giáo Việt Nam) và Thượng Tọa Thích Tâm Châu (Chủ tịch Ủy ban Liên phái Bảo vệ Phật Giáo).
Điều đáng chú ý là trong suốt năm 1963, chính ông Nhu đã đoạt quyền ông
Diệm để đối phó với cuộc khủng hoảng Phật giáo đang càng lúc càng lan rộng nhờ được
sự tiếp tay của các lực lượng quần chúng khác. Thậm chí ông Nhu còn cho ông Diệm
là người nhu nhược và “đã biểu lộ sự chống đối mãnh liệt ông Diệm và chính
phủ của ông ta” đến mức dự định đảo chánh ông Diệm (FRUS 256 - Bản Ghi nhớ của Phó Giám đốc Kế hoạch CIA
Helms, ngày 16-8-1963, gửi Phụ tá Ngoại trưởng Hilsman [04]). Ông Nhu đã thăm
dò những điều kiện đàm phán sơ khởi với lãnh đạo Cọng sản ở Hà Nội (theo Death of a Generation, Howard Jones,
Oxford University Press, 2003[05]) , đã từng thiết lập danh sách viên chức Mỹ sẽ bị ông ám sát (FRUS 68 - Điện văn của Giám
Đốc Phòng Tình Báo và Nghiên Cứu Thomas Hughes trình lên Ngoại Trưởng Hoa Kỳ ngày 6-9-1963[06]), đã tuyên bố với nhật báo Ý L’Expresso
ngày 3-10-1963 sẽ “cắt đầu” Đại sứ (cha vợ)
Trần Văn Chương (FRUS 186 - Điện văn số POL 15S
VIET của Đại sứ Cabot Lodge gửi cho Bộ Ngoại Giao ngày 7-10-1963[07]) , … Lý giải cho những động thái điên cuồng đó
của ông Nhu, các vị Đại diện Ba Lan tại Ủy hội Quốc tế Kiểm soát Đình chiến ICC là Mieczylaw Maneli, Chánh Văn phòng Phủ Tổng thống Võ
Văn Hải, Bộ trưởng Phụ tá Quốc phòng Nguyễn Đình Thuần đều cho là ông Nhu bị bệnh
tâm thần, ám ảnh bởi bệnh hoang tưởng “… Vào giai đoạn đó, Nhu sa vào
vòng nghiện ngập và điều đó đã đẩy ông ta đến những trạng thái cực đoan… Người
ta bắt đầu thấy những dấu hiệu điên loạn trên mặt ông ta, nhìn bất động như kẻ
mộng du, với một nụ cười lạnh lùng cố hữu …” (theo
Roger Hilsman, To Move A Nation, Doubleday Inc. and Co., New York 1967,
trang 480 [08])
Không khí chính
trị căng thẳng tại Sài Gòn từ ngày Hoà Thượng Thích Quảng Đức tự thiêu đến giữa
tháng 8-1963 đã cho các nhà quan sát Hoa Kỳ thấy rằng cuộc tranh chấp giữa Phật
Giáo và chính quyền đang diễn tiến. Tuy nhiên, khi cuộc chạm trán xảy ra, trong
cuộc tổng tấn công đêm 20 rạng ngày 21-8-1963 nhắm vào các chùa với lệnh thiết
quân luật trên toàn miền Nam, các nhà ngoại giao Hoa Kỳ đã hoàn toàn bất ngờ.
Họ cũng nhận định
Quân đội VNCH bất mãn vì bị dân chúng đổ tội tấn công các chùa, trong khi thực
tế quân đội không biết gì
về việc ông Ngô Đình Nhu ra lệnh cho Đại Tá Lê Quang Tung dẫn Lực Lượng Đặc Biệt
bất ngờ tấn công các chùa và tin tức tình báo cho biết ông Nhu đã gài vũ khí, chất nổ vào chùa
để vu vạ.[09] Và chính Mỹ cũng bất mãn vì ông Diệm không
hòa giải với Phật Giáo, và chính trận tổng tấn
công các chùa chiền đã xé bỏ bản Thông Cáo Chung 16-6-1963 mang chữ ký của hai
nhà lãnh đạo, Hòa Thượng Thích Tịnh Khiết và Tổng Thống Ngô Đình Diệm.
■ CUỘC ĐIỀU TRA CỦA PHÁI ĐOÀN LIÊN HIỆP QUỐC - PHÚC
TRÌNH A/5630
Ngày 4-9-1963,
14 nước bao gồm Afghanistan, Algeria, Cambodia, Ceylon, Guyana, India,
Indonesia, Mông Cổ, Nigeria, Pakistan, Rwanda, Sierra Leone, Somalia, Trinidad
và Tobago (sau đó, thêm hai nước Mali và Nepal) đưa vấn đề Phật giáo Việt Nam
ra trước Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ) với nội dung cáo buộc chính quyền Việt
Nam Cộng hòa vi phạm các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hiệp Quốc.
Một tháng sau, ngày 4/10/1963, Việt Nam Cộng hoà gửi thư lên Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc mời một phái đoàn sang Việt Nam điều tra về tình hình tôn giáo tại Việt Nam. Cuối tháng Mười, Liên Hiệp Quốc cử phái đoàn gồm 16 thành viên đại diện 7 quốc gia Afghanistan (trưởng phái đoàn), Brazil, Ceylon, Costa Rica, Dahomey, Morroco và Nepal sang Việt Nam điều tra tìm hiểu sự thật. Phái đoàn đến Phi trường Tân Sơn Nhứt tối 24-10-1963, và bắt đầu từ hôm sau chỉ tiếp xúc các giới chức chính quyền và phỏng vấn các nhân chứng trong 6 ngày (mà riêng 2 ngày cuối tuần là 26 và 27/10 thì phần lớn thời gian phái đoàn ở khách sạn đọc tài liệu). Cuộc điều tra kết thúc sớm hơn dự liệu khi chế độ Diệm bị lật đổ vào đúng ngày lễ Các Thánh (Toussaint, 1-11) của Công giáo, ngày mà tất cảc cơ quan chính phủ được nghỉ lễ. Và phái đoàn rời Sài Gòn ngày 3-11-1963.
Có ba tài liệu
chính thức của Liên Hiệp Quốc và một công trình nghiên cứu đại học liên quan đến
cuộc điều tra về đàn áp Phật giáo tại Nam Việt Nam của LHQ:
- Tài liệu A/5630 - Phúc
trình của Phái đoàn Điều tra Liên Hiệp Quốc tại Nam Việt Nam, hoàn tất ngày
7-12-1963. (Document A/5630 - Report of the United Nations Fact-Finding
Mission to South Viet-Nam)
- Đề mục Thảo luận số 77 (Agenda Item 77)
- Biên bản Buổi họp Khoáng đại thứ 1280 của Đại Hội đồng LHQ, Phiên họp thứ 18, ngày 13-12-1963 (United Nations General Assembly, Eighteen Session, 1280th Plenary Meeting – Official Records)
- Khảo luận in thành sách “Một Cao Ủy Liên Hiệp Quốc về Nhân Quyền” (A United Nations High Commissioner For Human Rights) của Giáo sư Roger Stenson Clark, do Martinus Nijhoff (Hòa Lan), xuất bản năm 1972.
- Đề mục Thảo luận số 77 (Agenda Item 77)
- Biên bản Buổi họp Khoáng đại thứ 1280 của Đại Hội đồng LHQ, Phiên họp thứ 18, ngày 13-12-1963 (United Nations General Assembly, Eighteen Session, 1280th Plenary Meeting – Official Records)
- Khảo luận in thành sách “Một Cao Ủy Liên Hiệp Quốc về Nhân Quyền” (A United Nations High Commissioner For Human Rights) của Giáo sư Roger Stenson Clark, do Martinus Nijhoff (Hòa Lan), xuất bản năm 1972.
Cả 4 tài liệu nầy
đều có một kết luận giống nhau: Dù thu thập được một số dữ kiện ở cả hai phía
chính quyền và phía nạn nhân Phật giáo, nhưng Phúc trình A/5630 của Liên Hiệp Quốc đã chưa đưa ra một
kết luận khẳng định hay phủ định nào trong cuộc điều tra về đàn áp Phật giáo tại Việt Nam
vì cuộc điều tra chưa hoàn tất do biến cố 1-11-1963 xảy ra trong lúc đó. Giáo
sư Roger Clark tóm tắt một cách chính xác như sau trong Khảo luận của
mình:
“It arrived
in Saigon in late October and heard a number of witness. Unfortunately for the
scholar, the affair ended inconclusively as
a result of the successful coup against President Diem that took place while
the Mission was in Saigon”. (Phái đoàn đến Sài Gòn vào cuối tháng Mười và
đã nghe một số nhân chứng. Không may cho các học giả, công việc bị kết thúc dang dở vì cuộc đảo chánh Tổng thống Diệm đã thành
công khi Phái đoàn đang ở Sài Gòn) [10]
■ CUỘC CHÍNH BIẾN 1-11-1963
Điểm quan trọng
trong các tài liệu nói về cuộc chính biến 1-11-1963 là ai khởi xướng và lập kế hoạch đảo
chánh. Ông Henry Cabot Lodge, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, Tướng Trần
Văn Đôn hay Tướng Dương Văn Minh?
Theo điện văn của
Thứ Trưởng Ngoại Giao George Ball gửi ông Lodge đề ngày 24-8-1963 mang số 243
cho biết ông đã chỉ thị cho Đại sứ Lodge phải áp lực ông Diệm gạt bỏ ông bà Nhu ra khỏi chính phủ, nghĩa
là vẫn sẽ duy trì Đệ Nhất
Cọng hòa và riêng ông Diệm vẫn làm Tổng Thống, và nếu điều kiện nầy
không thỏa đáng thì được hiểu là Mỹ đồng ý một “sự thay thế” lãnh đạo tại miền
Nam.[11][12]
Theo Bản Ghi Nhớ
viết ngày 30 tháng 7-1966 của Bộ Ngoại Giao/CIA gửi Tòa Bạch Ốc ghi trong tài
liệu “Chính quyền Johnson nhìn lại Biến cố
1-11-1963”[13]
thì Mỹ không cản nổi cuộc
đảo chánh vốn đã manh nha từ trước ngày ông Nhu hạ lệnh tổng tấn
công chùa chiền 20-8-1963 như (1) Trung
Tá Đỗ Khắc Mai, Tham Mưu Trưởng Không Lực VNCH, đã bày tỏ ý định vận động một
cuộc lật đổ nhà Ngô; ý định này được ghi lại trong điện văn 165, đề ngày
11-6-1963, do Tòa Đại Sứ Mỹ gửi về Bộ Ngoại Giao;
và (2) theo Bản Ghi Nhớ số 118 đề ngày 16-9-1963, viết bởi Paul M. Kattenburg,
Phó Giám Đốc Đông Nam Á Sự Vụ tại Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cho biết đã có thêm một
số (ít nhất
là 10) âm mưu đảo chánh khác, vận động từ phía các sĩ quan cấp tá và
nhiều lãnh tụ đảng phái, kể cả những cọng sự viên thân tín của ông Diệm. Trong
những người tham dự âm mưu lật đổ nhà Ngô có cựu Đại sứ Trần Văn Chương, thân
phụ của bà Ngô Đình Nhu. Ngoài ra Tướng Lê Văn Kim ngày 23-8-1963, đã gặp Rufus
Phillips, Giám đốc USOM Rural Affairs, và nói rằng quân đội VNCH đã sẵn sàng đảo
chánh để lật đổ chế độ nhà Ngô vì đó là cách duy nhất để giữ lòng dân – vì quân
đội và dân chúng đều bất mãn tột độ khi Phật Giáo bị đàn áp.
Như thế, qua các
tài liệu đã giải mật, người đọc có thể thấy rõ ràng cuộc đảo chánh 1-11-1963 nhằm
lật đổ chế độ Ngô Đình Diệm không khởi nguồn từ xúi giục của bất kỳ ngoại nhân
nào, kể cả từ Hoa Kỳ. Điều này được thấy
trong phần kết luận của Bản Ghi Nhớ
viết ngày 30 tháng 7-1966 của Bộ Ngoại Giao/CIA gửi Tòa Bạch Ốc nói ở trên và
theo một tài liệu khác từ kho lưu trữ hồ sơ của Ủy Ban Đặc Tuyển Thượng Viện Hoa Kỳ cho biết, trước cuộc đảo chánh
một ngày, chính quyền Hoa Kỳ ở Washington bị nhiều áp lực từ viên tướng Tư Lệnh MACV Harkins phản đối
tất cả những âm mưu đảo chánh ông Diệm và từ Cố vấn An Ninh Quốc gia Hoa Kỳ nói
Lodge nên khuyến cáo (các tướng lãnh Việt
Nam) nên hủy bỏ
đảo chánh và Đại sứ Lodge điện văn về Mỹ ngày 30-10-1963 nói rằng chuyện đảo chánh hoàn toàn nằm
trong tay phía người Việt, còn Mỹ không cản ngăn gì được. Cũng trong
ngày đó, Tướng Trần Văn Đôn hứa sẽ tiết lộ kế hoạch đảo chánh cho Đại sứ Lodge
biết 4 giờ đồng hồ trước khi đảo chánh khởi động. Tuy nhiên, vào ngày
1-11-1963, Tòa Đại sứ Mỹ chỉ được báo trước 4 phút mà thôi. [14]
Tâm Diệu
Ban Biên TậpTVHS
CÁC BẢN DỊCH
TỪ KHO DỬ LIỆU BỘ NGOẠI GIAO
BỘ QUỐC PHÒNG, CƠ QUAN TÌNH
BÁO TRUNG ƯƠNG &
CÁC NGUỒN KHÁC
http://thuvienhoasen.org/D_1-2_2-135_4-18757_5-50_6-1_17-91_14-1_15-1/cac-ban-dich-tu-kho-du-lieu-bo-ngoai-giao-my-va-cac-nguon-khac.html
Lời Ban Biên Tập: Nhằm
mục đích góp phần giúp thế hệ trẻ Việt Nam ở trong nước cũng như ở hải ngoại
biết rõ lịch sử Việt Nam trong năm 1963 xảy ra như thế nào và nhất là để có
nhận thức sâu sắc hơn về điều mà dân tộc đã khẳng định: “Phật giáo Việt Nam với
dân tộc như hình với bóng, tuy hai mà một”. Cho nên chúng tôi lưu trữ vào Thư
Viện Hoa Sen CÁC BẢN DỊCH TỪ KHO DỮ LIỆU BỘ NGOẠI GIAO, BỘ QUỐC PHÒNG, CƠ QUAN
TÌNH BÁO TRUNG ƯƠNG & CÁC NGUỒN KHÁC đã giải mật. Các tư liệu này có liên
quan đến sự kiện lớn trong lịch sử Việt Nam hiện đại. Sự việc này chắc chắn sẽ
có những ý kiến ủng hộ và chống đối, nhưng lịch sử vẫn là lịch sử. Ban biên tập
website Thư Viện Hoa Sen chân thành cảm tạ nhà văn Cư sĩ Nguyên Giác và Nhà
Xuất Bản Thiện Tri Thức Publications
đã gửi tặng phiên bản vi tính điện tử và trân trong giới thiệu đến toàn thể quý
độc gỉa trong và ngoài nước.
● ÁP LỰC GIỜ CHÓT CỦA MỸ ĐÒI HỦY BỎ CUỘC LẬT ĐỔ NHÀ NGÔ (Nguyên Giác dịch)
● BẢN
ĐÁNH GIÁ TÌNH BÁO QUỐC GIA ĐẶC BIỆT (Nguyên Giác dịch)
● BỘ
TRƯỞNG MCNAMARA VIẾT TỪ SÀI GÒN: DIỆM-NHU ĐÀN ÁP TOÀN DÂN (Nguyên Giác
dịch)
● CÁC
ĐIỆN VĂN TRAO ĐỔI GIỮA HUẾ SÀI GÒN VÀ WASHINGTON.. (Thiện Tri Thức Pub)
● CHIẾN
DỊCH TỔNG TẤN CÔNG CÁC CHÙA ĐÊM 20-8-1963 VÀ CÁC HỆ QUẢ (Nguyên Giác dịch)
● CHÍNH
QUYỀN JOHNSON NHÌN LẠI BIẾN CỐ 1-11-1963 (Nguyên Giác dịch)
● CIA
BÁO CÁO TỔNG THỐNG MỸ VỀ CUỘC THẢM SÁT HUẾ 1963 (Nguyên Giác dịch)
● CIA:
CUỘC NÓI CHUYỆN BÍ MẬT CỦA TƯỚNG TRẦN VĂN ĐÔN (Nguyên Giác dịch)
● CUỘC
TẤN CÔNG CÁC CHÙA ĐÊM 20-8-1963 (Nguyên Giác dịch)
● ĐIỆN
VĂN 118: BA MẸ BÀ NHU KÊU GỌI LẬT ĐỔ NHÀ NGÔ (Nguyên Giác dịch)
● ĐIỆN
VĂN 243 TỐI MẬT NGÀY 24/8/1963 (Nguyên Giác dịch)
● ĐIỆN
VĂN 274: CHIẾN DỊCH TẤN CÔNG CHÙA (Nguyên Giác dịch)
● ĐIỆN
VĂN 68 NGÀY 6-9-1963 (Nguyên Giác dịch)
● MỸ
ĐÃ THẤY MẤT NAM VIỆT NAM TỪ CUỐI NĂM 1961 (Nguyên Giác dịch)
● MỸ:
LÍNH VÀ DÂN VIỆT NAM PHẨN NỘ (Nguyên Giác dịch)
● NĂM
1962 MỸ ĐÃ THẤY MẤT VIỆT NAM (Nguyên Giác dịch)
● NGÔ
ĐÌNH NHU MUỐN THAY THẾ ÔNG NGÔ ĐÌNH DIỆM LÀM TỔNG THỐNG (Nguyễn Kha dịch)
● NGÔ
ĐÌNH NHU THƯƠNG THUYẾT VỚI HÀ NỘI (Nguyên Giác dịch)
● NHIỀU
NGÀN SĨ QUAN VNCH CẢI ĐẠO ĐỂ TIẾN THÂN (Nguyên Giác dịch)
● PHẬT
GIÁO VÀ CUỘC CHÍNH BIẾN 1-11-1963 (Tâm Diệu giới thiệu)
● PHÚC
TRÌNH A/5630 ĐÃ KẾT LUẬN NHƯ THẾ NÀO? (Tâm Diệu và Nguyễn Kha)
● TẤN
CÔNG HÓA HỌC Ở HUẾ (Tâm Diệu dịch)
● THE
PENTAGON PAPERS: BIẾN ĐỘNG PHẬT GIÁO Từ Ngày 8-5 Tới 21-8-1963 (Nguyên Giác
dịch)
●
THÍCH
TRÍ QUANG và Mục Tiêu Chính Trị Phật Giáo tại Nam Việt Nam (Nguyên Giác dịch)
●
VUA
LÊ NGÔ ĐÌNH DIỆM VÀ CHÚA TRỊNH NGÔ ĐÌNH NHU (Nguyễn Kha dịch)
[Nguồn:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét